آیا تا به حال کسی به شما گفته است که “صاف بایستید؟” یا شما را برای خم نشستن سر میز شام سرزنش کرده اند؟! این حرف ها ممکنه آزار دهنده باشند اما اشتباه نیستند.
حالت بدن شما و وضعیتی که شما در حالت ایستاده یا نشسته قرار دارید، پایه و اساس حرکتِ بدن شماست. و میتواند میزان فشاری که بدن شما تحمل می کند را تعیین کند. این فشارها میتواند حمل کردن بار یا نشستن در یک وضعیت غیر عادی باشد. و همچنین بزرگترین چیزی که همه ما همیشه تجربه میکنیم جاذبه زمین است. جاذبه زمین فشار زیادی به بدن و ماهیچه های ما وارد می کند.

اگر حالت بدن شما درست نباشد ماهیچه های شما باید سخت تر کار کنند تا شما را راست و در حالت تعادل نگه دارند. در این وضعیت بعضی ماهیچه ها سخت انعطاف ناپذیر می شوند و بقیه هم از کار می افتند. به مرور زمان این سازگاریِ ناکارآمد، توانایی بدن برای مقابله با فشار روی آن ها را مختل می کند. حالت نادرست بدن باعث آسیب و یا پارگی مفاصل و رباط ها می شود و احتمال تصادفات را افزایش می دهد. و باعث کارایی کمتر در برخی اعضای بدن مثل ریهها میشود.
بیشتر بدانید : ارگونومی چیست؟
محققان حالت نادرست بدن را با اسکولیوز (اسکولیوز یک بیماری شایع است که خیلی از بچه ها و نوجوانان را مبتلا می سازد. تعریف ساده اسکولیوز، خمیدگی یکطرفه ستون فقرات است. به جای یک خط راست در ستون فقرات از پشت یا روبرو، ستون فقرات با اسکولیوز به شکل C ویا S انگلیسی دیده می شود)، سردردهای شدید و کمردرد مرتبط می دانند.

ناگفته نماند که حالت و وضعیت بدن شما حتی روی حالت های عاطفی شما و حساسیت شما به درد هم اثر می گذارد.
دیدیم که دلایل زیادی برای اهمیت دادن به حالت صحیح بدن وجود دارد. اما این روزها با وجود استفاده گسترده از گوشی همراه و شغل هایی که با نشستن پشت میز و استفاده از رایانه و دستگاه های مرتبط با آن مثل موس و صفحه کلید و چاپگر سروکار دارند، این کار سخت تر شده است. نشستن نادرست برای مدت طولانی میتواند وضعیت اشتباهِ بدن را تشدید کند. و همچنین استفاده از کامپیوتر و تلفن های همراه که باعث می شوند شما به پایین نگاه کنید.

هر روز مطالعات زیادی متذکر این وضعیت های نادرست و حرکات اشتباه بدن می شوند.
بیشتر بدانید : تاگا : دوچرخه ارگونومیک برای والدین
وضعیت درست چگونه باید باشد؟
وقتی به ستون فقرات از جلو یا پشت نگاه کنید تمام ۳۳ مهره باید در یک خط و پشت سر هم دیده شوند. از کنار ستون فقرات باید 3 انحنا؛ یکی در گردن یکی در شانه ها و یکی هم در کمر داشته باشد.

شما با این حالت S شکلی ستون فقرات متولد نشده اید. ستون فقرات کودکان یک انحراف به شکل C دارد. بقیه انحناها در طول 12 تا 18 ماه، با قوی تر شدن ماهیچه ها شکل می گیرند. این انحنا ها به ما کمک می کنند که صاف قرار بگیریم و برخی فشارهای ناشی از فعالیت هایی مثل راه رفتن و پریدن را تحمل کنیم.
اگر آنها درست در یک راستا باشند وقتی که می ایستید باید بتوانید یک خط مستقیم از رو به روی شانه ها تا به پشت باسن و به جلوی زانو های خود را رسم کنید.

این حالت مرکز ثقل شما را دقیقاً بر قاعده تکیهگاه شما حفظ کرده. به شما اجازه می دهد به خوبی و با کمترین میزان خستگی و دردِ ماهیچه ها حرکت کنید.
اگر نشستهاید گردن شما باید عمود باشد و به سمت جلو خم نشده باشد.
شانه ها باید با دست ها کنار بدن راحت باشند.
زانوها باید با پاها که روی سطح صاف هستند، زاویه قائمه ویا کمی بیشتر از 90 درجه را تشکیل دهند.

بیشتر بدانید : ارگونومی کار با کامپیوتر و لپ تاپ
اما اگر حالت بدن شما در وضیعت های خاص مناسب نباشد، چکار باید بکنید؟!
خب سعی کنید محیط اطراف تان را تغییر دهید.
صفحه نمایش کامپیوتر یا لپ تاپ ویا حتی گوشی همراه را کمی پایین تر از سطوح چشم تنظیم کنید.

مطمئن شوید که همه قسمتهای بدن شما مثل آرنج ها و مچ تکیه گاه دارند.
در صورت لزوم از وسایل کمک کننده ارگونومیک استفاده کنید.
سعی کنید به پهلو بخوابید و گردن شما حمایت شده باشد و بالش را بین پاهای تان قرار دهید.

کفش های پاشنه کوتاه بپوشید که قوس پاها را نیز پر کند.
برای مکالمات تلفنی از هدست استفاده کنید.
همچنین باید توجه داشت که حالت درست بدن تنها کافی نیست. و این حالت های درست بدن مجوزی برای بی حرکت ماندن در آن حالت برای مدت طولانی نیست.

حرکت مداوم ماهیچه ها و مفاصل نیز بسیار مهم است. و در واقع بی حرکت ماندن به مدت طولانی حتی به حالت درست بدن نیز می تواند بدتر از حرکت معمولی با حالت نادرست باشد!.
وقتی حرکت می کنید هوشمندانه حرکت کنید. هر چیزی را که حمل می کنید نزدیک بدن قرار دهید.

کوله پشتی ها باید در تماس با پشت و به صورت متقارن حمل شوند.

اگر زیاد می نشینید هرازگاهی بلند شوید و راه بروید و حتما ورزش کنید.
استفاده از ماهیچه ها باعث قوی تر شدن آنها برای حمایت از شما می شود. این علاوه بر مزایای است که برای مفاصل و استخوان ها مغز و قلب دارد.
در پایان دو تست برای اینکه بدانیم وضعیت صحیح بدن را رعایت کرده ایم، آورده شده است.
تست وضعیت صحیح بدن
شـما بـا این ۲ تست قادر خواهید بود از وضعیت صحیـح و طبیعی بدن خود آگاه گردید:
تست دیوار
تست آینه
تست دیوار
از طـرف پشت به دیوار تکیه داده در حالیـکه پشـت سـر و باسن شما با دیوار تماس داشته و پاشنه پا ۱۵ سانتیمتر از دیـوار فاصله داشته باشد.

اکنون فاصله بین گودی گردن و کمر خود را اندازه بگیرید.
اگر ایــن فاصله در نــاحیه گـردن ۵ سانتیمتر
و در کمر بین ۲٫۵ تا ۵ سـانـت بــاشــد.
وضعیت بدن شما ایده آل است.
و گرنه بـایـد بـه یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
تست آینه
– نمای روبرو: روبـروی یـک آیـنه تمام قد بایستید و موارد زیر را چک کنید:

۱- شانه های شما باید همسطح و تراز باشند.
۲- سر شما باید مستقیم وصاف باشد.
۳- دو سوی باسن شما همسطح و تراز و کشـکـک هــای دو پا باید مستقیم رو به جلو باشند.
۴- فاصله میان بازوها و دو طرف بدن یکسان میباشد.
۵- قوزک های دو پای شما باید مستقیم و صاف باشد.